مجاهده

شیعیان دوازده امامی معتقدند بنابه وعده الهی فردی از نسل پیامبر اسلام و هم‌نام وی، نهمین فرزند از نسل حسین بن علی، با لقب «مهدی»[۲] ظهور می‌کند و زمین را سراسر عدل و داد می‌کند.

بنابه این اعتقاد، مهدی فرزند حسن عسکری (امام یازدهم شیعه) در سال ۲۵۵-۲۵۶ (قمری) به‌دنیا آمده است و پس از دوره‌ای به‌نام غیبت صغری که به وسیله ی نائبان[۳] (جانشینان) خاص او با مردم بخصوص شیعیان در ارتباط بوده، غیبت طولانی (غیبت کبری) شروع شد که تا زمان ظهور ادامه خواهد داشت. در این دوران کسی وی را به اختیار خود نمی‌تواند ببیند.

برخی از علمای متاخر شیعه مهدویت را زیر سؤال بردند؛ مانند: سید ابوالفضل برقعی قمی[۴]، حیدرعلی قلمداران، شریعت سنگلجی.[نیازمند منبع]

مهدویت در مذاهب دیگر شیعه:

از اتفاقاتی که باعث بسط ایده مهدی شد فوت ناگهانی اسماعیل فرزند جعفر صادق امام ششم شیعیان به سال ۷۶۲ میلادی که به عقیدهٔ شیعیان اسماعیلی پیشتر امام هفتم شیعه تعیین شده‌بود. هرچند اکثر شیعیان گرد فرزند دیگر جعفر صادق، موسی کاظم، گرد آمدند اقلیتی از شیعیان مرگ اسماعیل را نپذیرفتند و ادعا کردند که اسماعیل هنوز زنده‌است و در غیبت به سر می‌رود. به باور آنان اسماعیل همان امام غایب است.[۵] با ظهور خلفای فاطمی در مصر با استناد به احادیثی که توسط اسماعیلیه و سایر منابع نقل شده بود. مهدی به اولین خلیفه فاطمی و جانشینانش نسبت داده شد. در عین حال اسماعیلیان انتظار دارند که در آخرالزمان امام هفتم اسماعیلیان تحت نام قائم ظهور کند.[۶]

در شیعه زیدی که برای امام‌ها قدرت فوق انسانی قائل نیستند، اعتقاد به مهدی بسیار کمرنگ است. در طول تاریخ افرادی مهدی پنداشته‌شدند یا ادعا شده‌است که زنده‌اند و به غیبت رفته‌اند. از جمله حسین بن قاسم عیانی، امام زیدیه(۴۰۱-۴۰۳ هجری قمری)، در یمن توسط گروهی از زیدیه که به حسینیه معروف شدند. اما این اعتقاد در مورد این افراد از سوی اکثریت زیدیه به رسمیت شناخته‌نشده‌است.[۶]

مهدویت در اهل سنت:
بنوشته رضا اصلان با توسعه دکترین مهدی در نزد شیعیان فقه سنت سعی نمود تا از اعتقاد به مهدی فاصله بگیرند.[۵] بنوشته مادلونگ با وجود حمایت از اعتقاد به مهدی توسط بعضی محدثین مهم اهل سنت، اعتقاد به مهدی هیچگاه بعنوان مبانی اصلی فقه اهل سنت در نیامده‌است. در اعتقادات اهل سنت به مهدی اشاره شده‌است، ولی بصورت نادر. بسیاری از علمای مشهور اهل سنت مانند محمد غزالی از بحث کردن در مورد این موضوع اجتناب کرده‌اند. البته به گفته مادلانگ این اجتناب کمتر بخاطر عدم اعتقاد به مهدی[۶] و بیشتر (بگفته رضا اصلان بخشی) بخاطر برنیانگیختن شورش‌ها و جنبش‌های اجتماعی بوده‌است.[۵][۶] موارد استثنایی مانند ابن خلدون در کتاب مقدمه وجود دارد که آشکارا با اعتقاد به مهدی مخالفت می‌کند و تمام احادیث مربوط به مهدی را ساختگی می‌داند. در میان محدیثین و علمایی که به مهدی پرداخته‌اند. دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. نام مهدی بارها در کتاب «مسند» احمد بن حنبل (رئیس مکتب فقه حنبلی از فرق اربعهٴ اهل سنت و از امامان چهار گانه اهل تسنٌن) ذکر شده است و احادیث گوناگون و متعددی در خصوص نشانه‌های ظهور مهدی موعود و قرار گرفتن عیسی در رکاب وی در آن وجود دارد. احمد بن حنبل در اثر خود آورده است که: «سفیان بن عیینه از عاصم از عبدالله بن مسعود [صحابی بزرگ پیامبر] از پیغمبر برای ما حدیث کرد “لا تقوم الساعة حتی یلی رجل من اهل بیتی، یواطی ء اسمه اسمی.” یعنی «قیامت برپا نمی‌شود، تا مردی از خاندان من که همنام من است ظهور کند[۷]. در ذکر اهمیت و اعتبار «مسند» احمد بن حنبل نزد اهل تسنن همین بس که تقی‌الدین سبکی در صفحه 201 جلد اول «طبقات الشافعیه» می‌نویسد: «مسند احمد حنبل یکی از پایه‌های معتقدات مسلمانان است» و جلال‌الدین سیوطی از دانشمندان مصری مسلمان سنی در مقدمه جمع‌الجوامع و علاءالدین علی بن حسام معروف به متقی هندی صاحب کنزالعمال در صفحه 3 از جلد 1 نیز می‌نویسند «کل ما فی مسند احمد حنبل فهو مقبول». یعنی: «آنچه در مسند احمد حنبل است مورد قبول اهل تسنن می‌باشد»[۸]. در احادیثی در کتاب‌های اهل سنت مهدی همان عیسی مسیح است، در روایاتی دیگر حرفی از هویت فرد نیست. یا گفته شده‌است که به همراه عیسی قیام می‌کند. همچنین مهدی از نسل حسین، نسل حسن و یا فرزند حسن عسکری امام دوازده شیعیان ذکر شده‌است.[۶] در طول تاریخ تا عصر حاضر اهل سنت مناظرات عمیقی بین علمای اهل سنت در مورد نقش منجی‌گونه مهدی و نقش سیاسی او وجود داشته‌است.[۵]

اما بنوشته سید حسین نصر، اهل سنت معتقدند که مهدی از خاندان پیامبر اسلام با نام «محمد» است و در آخرالزمان به همراه عیسی ظهور می‌کند. وی همچین می‌نویسد که اعتقاد به آمدن مهدی در بین مسلمانان آنچنان قوی است که در طول تاریخ، به خصوص در زمان‌های فشار و سختی، باعث ظهور مدعیان مهدویت شده‌است.[۹] همچنین نویسندگان اهل سنت معاصری مانند عبدالمحسن بن حمد العباد، محمد علی الصابونی، عبدالعزیز بن باز در کتاب‌ها و سخنرانی‌های خود به حدیث‌های منسوب به پیامبر اسلام در مورد مهدی و منجی آخر زمان اشاره کرده‌اند و این احادیث را متواتر دانسته‌اند.[۱۰][۱۱][۱۲]

بنوشته دنیس اسپلبرگ مفهوم مهدی هر چند از اعتقادات اصلی اهل سنت نیست ولی در طول تاریخ مورد توجه اهل سنت بوده‌است. در سال ۱۸۸۱ محمد احمد در سودان ادعا نمود که مهدی می‌باشد و قیامی را آغاز نمود که تنها در سال ۱۸۹۸ توسط نیروهای بریتانیا سرکوب شد. اعتقاد به مهدویت محرک قیام‌هایی در غرب و شمال افریقا در قرن نوزدهم بود. در سال ۱۸۴۹ بو زیان قیامی را در الجزایر علیه نظام مالیاتی فرانسویان و اشغال کشورش توسط فرانسویان تحت نام مهدی رهبری نمود.[۱۳]

مهدویت سیاسی:
عبدالکریم سروش از معدود متفکرانی است که به واکاوی نسبت میان مهدویت و سیاست و ارائه تصویری نو از مهدویت پرداخته‌است. وی معتقد است مهدویت سیاسی در طول تاریخ حداقل به چهار شکل خود را در سیاست نشان داده‌است:

نظریهٔ ولایت مطلقهٔ فقیه:نظریه ولایت مطلقه فقیه که با دموکراسی سازگار و قابل جمع نیست فرزند مهدویت سیاسی است. مهدویت سیاسی توجیه‌گر امتیازات ویژه فقها برای حکومت در نظریه ولایت فقیه‌است. مهدویت سیاسی بر اساس نظریه ولایت مطلقه فقیه، ولی فقیه را نائب حجت بن الحسن فرض می‌کند و همان اختیاراتی را به ولی فقیه در قدرت و تصرف در نفوس و اعراض و اموال مسلمین می‌دهد که امام غائب داراست.[۱۴]
نظریه سلطنت به نیابت از امام زمان پادشاهان صفوی: شکل دیگر مهدویت سیاسی در طول تاریخ که سروش به آن اشاره می‌کند نظریه «سلطنت به نیابت از امام زمان پادشاهان صفوی» بوده‌است. این تز درواقع نظریه سیاسی صفویان بود. این تز هم با دموکراسی آشکارا در تعارض است.[۱۴]
نظریه بی‌عملی سیاسی حجتیه: شکل دیگر مهدویت سیاسی مورد اشاره سروش، نظریه بی‌عملی سیاسی در زمان غیبت و غاصب شمردن حکومت‌های پیش از ظهور «امام زمان» است. درطول تاریخ بسیاری از فقهای شیعه مدافع این نظریه بودند و قبل از انقلاب اسلامی هم این نظر توسط انجمن حجتیه تبلیغ می‌شد.[۱۴]
نظریه اسلام انقلابی یا ‍انتظار مذهب اعتراض شریعتی: از دید سروش یکی دیگر از اَشکال مهدویت که با دموکراسی چندان همخوانی ندارد نظریه «انتظار مذهب اعتراض» دکتر علی شریعتی است. شریعتی در مقاله انتظار مذهب اعتراض در قامت یک اتوپیاگرا و تاریخ گرای معتقد به جبر تاریخ ظاهر می‌شود که رویکردی پراگماتیستی به انتظار و مهدویت برای تغییر وضع موجود و دست یابی به اتوپیای مورد نظر خود دارد.[۱۴]

پس از شهادت حضرت امام حسن عسکری(ع) در سال ۲۶۰ هجری، امامت حضرت مهدی، آغاز گردید. از آنجایی که حضرت امام حسن عسکری(ع) برخلاف سایر امامان شیعه که در زمان حیات شان، جانشین بعدی را تعیین کرده بودند به طور علنی، جانشینی برای خود مشخص نکرده بود.
حجت الاسلام برهانی؛ از علمای شهر کابل در یک گفتگوی ویژه با خبرگزاری صدای افغان(آوا) با بیان این مطلب افزود:"در این برهه از زمان، بحران فکری و اعتقادی بزرگی در میان پیروان امامان شیعه به وجود آمد. در این دوران که به سال‌های حیرت موسوم است، شیعیان به فرقه های متعدد منشعب گردیدند".
به گفته این عالم دینی، عده ای از شیعیان اعتقاد داشتند که از امام حسن عسکری(ع) فرزندی باقی نمانده است و یا اینکه این فرزند درگذشته است و نیز بسیاری از شیعیان، امامت جعفر؛ برادر امام حسن عسکری را پذیرفته بودند و گروهی هم متوجه فرزندان و نوادگان امام نهم و دهم شیعه بودند؛ بنابراین تعداد کثیری از شیعیان در رابطه با جانشینی امام یازدهم، دچار اشتباه و شک و تردید گردیده بودند".
به گفته برهانی، تعداد کمی از اصحاب امام حسن عسکری(ع) به رهبری عثمان بن سعید عمری باور داشتند و گفتند که وی پسری داشتند که جانشین مشروع برای امامت است. طبق گفته عمری، این پسر مخفی نگاه داشته شده بود؛ زیرا ترس آن می رفت که توسط دولت عباسی دستگیر و به قتل برسد.
به گفته وی، این دیدگاه اگرچه در ابتدا در اقلیت بود؛ اما به مرور زمان به دیدگاه تمام شیعیان تبدیل گردید که شیعیان فعلی دوازده امامی را می توان پیرو این طرز فکر دانست.
به باور این عالم دینی، روز جمعه هشتم ربیع الاول سال ۲۶۵ هجری قمری، امامت حضرت مهدی(عج) آغاز گردید. گفتنی است که ولادت امام زمان(عج) در روز جمعه بوده و همچنین آغاز امامت آنحضرت و نیز بنا بر نقلی که از نطر شیعه بسیار مشهور است، ظهور امام هم به روز جمعه خواهد بود و همینطور یکی از اسامی آنحضرت نیز جمعه است.
وی روایتی را از زبان ابوسهل که یکی از افراد مورد وثوق امام حسن عسکری(ع) بوده نقل کرده افزود:"او گفته است من در نزد امام حسن عسکری(ع) بودم، در حالی که وضع صحی امام منقلب بود و هر لحظه نیروهای بدنی او رو به تحلیل می رفت، در همین لحظه، حضرت مهدی(عج) وارد شد، امام که چشمش به حضرت مهدی افتاد او را به عنوان آخرین وصی رسول خدا و آخرین امام مؤمنین و حجت برحق خدا معرفی کرد. وصیت ها و سفارشات خود را به او نمود.
به گفته ابوسهل: گویا در این لحظه احساس شد که آغاز قبول مسئولیت امام زمان بود. بعد از آن حضرت امام حسن عسکری(ع) رو به فرزندش کرد و گفت: یا سیدی اهل بیته اسقنی با لماء فانی ذاهب الی ربی” ای بزرگ خاندان، خودت آبی به من بنوشان؛ زیرا من به زودی به سوی پروردگارم خواهم شتافت".

مقرر گرديده بود تا مقاله‌اي درباره تاثيرات ماه محرم و واقعه پرسوز و گداز و جانسوز عاشوراي دهه 61 هجري در زمان حال و اثراتي كه اين واقعه مهم تاريخي در روند زندگاني روزمره ما گذاشته است تقرير نمايم.

با خود فكر مي‌كردم كه آيا اين تاثيرات بعد از 1400 سال در زندگاني و جامعه ما منشا اثر شده يا نه؟ كه به زودي دريافتم تاثير خون شهيدان كربلا و قهرمانان واقعي دشت نينوا از همان ساعتي كه رئوس مبارك ايشان وارد شهر كوفه گرديد اثرگذار بود. گرچه گروهي نابخرد به ظاهر شادي و پايكوبي مي‌كردند ولي خبر نداشتند كه اين خوشي آرامش قبل از طوفان است. طوفاني كه بعد از چندي طومار ظالمان و مستكبران را در هم پيچيد، وآنها نيز مانند ساير ستمگران تاريخ در قعر زباله‌داني تاريخ فروخواهند افتاد.

ادامه مطلب :

آيا تاثيرات گفتار و خطابه‌هاي حضرت زينب(س) در بارگاه شام يزيد او را رسوا نكرد؟ آيا به گفته تاريخ نويسان زنان و اهالي حرم يزيد بن معاويه تحت تاثير كلام پرشور حضرت زينب كبري(س) قرار نگرفتند؟

همه به خوبي مي‌دانيم كه پايه‌هاي ظلم يزيد بن معاويه از همين زمان به لرزش در آمد و سپس فرو ريخت. اين اثر گذاري در اوايل تاريخ اسلام و مخصوصاً تاريخ شيعه هميشه با تابش پرتو خونهاي مظلومين كربلا پشتيبان و حمايت كننده رهروان حضرت حسين‌بن علي(ع) بوده است.

همه به خوبي مي‌دانيم كه در طول تاريخ جنگهاي بزرگي اتقاق افتاده است. انسانهاي بي‌شماري كشته شده و خانه‌هاي بسياري ويران گشته‌اند. چه بسا در اين جنگها نيز انسانهاي كوچك و بزرگ و زنان و مردان بي‌گناه طعمه آتش پرلهيب جنگ‌ها گشته‌اند. مثال‌هاي قابل فهم در زمان معاصر جنگ‌هاي اول و دوم جهاني بوده است كه طي آن بيش از 30 ميليون نفر از مردم كشورهاي مختلف و با زبان‌هاي مختلف به كام مرگ فرو رفته‌اند ولي آيا شنيده‌ايد كه در هيچ جايي از جهان براي اين انسانها مراسم و يادبود‌هايي همچون يادبود شهداي كربلا به پا دارند؟ حرف در اين مورد بسيار است ولي بهتر آن است كه به اثرات اين واقعه مهم در زمان حال كشور عزيزمان ايران كه داعيه پيروي و رهروي از اين شهيدان را در سرلوحه عقايد خود دارد، و درسي كه ما بايد از اين واقعه بگيريم پرداخته و اثرات آن را بازگو كنيم.

سالهاي نه چندان دور در كشور ايران انقلابي رخ داد همه مي‌دانيم كه انقلابهاي جهان براي خود تئوري‌هاي تعريف شده‌اي دارند كه رهبري، بسيج مردم، ايدئولوژي و عقايد انقلابي…. از اهم آن مي‌باشند.

غرض از بيان اين نكته اين است كه رهبري اين انقلاب با اتكا به ايدئولوژي و تفكر عاشورايي و پيروي از شهداي عاشورائي مردم اين كشور را به صورت امت واحده در آورده و كاخ ستمشاهي را كه از حمايت همه جانبه استكبار جهاني برخوردار بود، به قعر سياهي‌ها فرستاد. البته سخن گفتن از پيروزي اين انقلاب شكوهمند در چند سطر ظلم به تاريخ است ولي مقصود ما اين است كه انقلابهاي بسياري در جهان اتفاق افتاده كه يا به علت دارا نبودن ايدئولوژي مناسب و وصل نبودن به يك چشمه زلال الهي و نداشتن تفكري همچون تفكر شيعي يا به كودتا تبديل گشته‌اند يا ناكام شده‌اند. به برهه ديگر از زمان بر مي‌گرديم بعد از پيروزي انقلاب دشمنان قسم خورده به جان كشور اسلامي‌ايران مي‌افتند تا او را از پاي درآورند ولي در فكر و ذهن خود به اين تفكر نرسيده‌اند كه با شروع جنگ عليه كشوري كه متصل به تفكر شيعي و تفكر عاشورائي مي‌باشد نمي‌توانند مقابله بكنند. تمام دنيا در يك طرف با كليه امكانات و تجهيزات و عده بسيج مي‌شوند و در طرفي ديگر كشوري با ايدئولوگ‌هاي خود با امام حسين(ع) شجاع و قهرمانش با ابوالفضل(ع) جوانمردش با علي اكبر (ع) نوجوان خود با جواناني همچون جوانان بني‌هاشم و زينب(س) ام المصائبش مادر و الگوي صبر و استقامت. آيا بهتر نيست مقايسه‌اي حتي كوچك بين جوانان ومردم زمان حال با آن گروه اندك مظلوم و شجاع كربلا انجام دهيم تا بگوئيم تاثيرات آنها بر اين مردم چگونه بوده است؟ آيا بزرگسالاني كه زن و فرزند و تمام علايق دنيوي خود را رها كردند و عاشقانه به صف شهادت طلبان شتافتند الگويي بجز حسين(ع) داشتند؟ جوانان برومندي كه واژه جوانمردي و فتوت را از سرورشان آقا ابوالفضل(ع) ياد گرفته بودند چگونه دين خود را به رهبر و امام خويش به اثبات رساندند. آنهائيكه حتي از پيدا شدن اجساد خود احتراز مي‌كردند و مي‌خواستند گمنام و بي نام و نشان در ميان گل و لاي‌هاي جزيره مجنون و يا كوههاي سر به فلك كشيده كردستان دفن گردند. آيا حالات جواناني كه اينك نيز از تلويزيون مي‌بينيم در شب حمله به دشمن با حالات شب قبل از شهادت حضرت علي اكبر(ع) و حضرت قاسم شباهتهايي ندارد؟ آيا اين جوانان نيز كشته شدن در راه هدف و خداوند را اهلاء من العسل نمي‌دانند؟ آنهايي كه شبهاي قبل از عمليات با گريه و زاري و دعا از خدا رسيدن به وصال را خواستار بودند.

آيا حالات و احوال اين مادران و زنان و خواهران با مقاومت و صبر و همياري خويش، با حضرت زينب(س) كمي‌مشابهت ندارد؟ آيا دختران و زناني كه در ايام قبل از سقوط خرمشهر در كنار شوهران و برادران خويش اسلحه بر كف داشتند و يا مرهم بر زخم آنها مي‌گذاشتند و نيز پشتيباني آنها از رزمندگان شباهتهايي به اوضاع و احوال زينب(س) ندارد؟

كمي‌به جلوتر مي‌آييم شايد 8 سال دفاع مقدس در نظر بعضي‌ها در زمان و مكان مخصوصي اتفاق افتاده باشد ولي در زماني نه چندان دور در آنطرف درياي مديترانه در كشوري كه اقوام مختلف با گرايشهاي مختلف زندگي مي‌كنند فقط يك گروه شيعي به نام حزب الله لبنان با استعانت از خداوند متعال و الگو گرفتن از رهبر شهيد خود حسين بن علي(ع) توانسته‌اند لرزه بر اندام گروه وحشي و خشن صهيونيستها بياندازند.

آنها بعد از اخراج صهيونيستها از كشورشان در يك جنگ 33 روزه دنيا را به حيرت واداشتند در حاليكه تمام كشور‌هاي عربي كه در طول دوران مختلف با رژيم غاصب صهيونيستي مقابله كرده‌اند هميشه دست از پا درازتر شكست خورده و سرزمينهاي خويش را به دست آنها سپرده‌اند. صحراي سينا در مصر و بلندي‌هاي جولان در سوريه، قسمتي از خاك اردن شاهدان اين مثال مي‌باشند. تمام اين مسائل مربوط به تاثيرگذاري تفكر عاشورا و محرم است كه بحث بيشتر درباره آنها در اين مقال نمي‌گنجد.

حال كه از تاثيرات عاشورا و تفكر عاشورائي در ابعاد دفاعي سخن به ميان آمد بهتر است كمي‌هم درباره ابعاد اجتماعي و اخلاقي كه بايد بر زندگي ما جاري و ساري باشد سخن به ميان بياوريم. متاسفانه در سالهاي اخير با توجه به رسوخ فرهنگ غربي در كشور‌هاي مختلف و خود باختگي بعضي از كشورها و ملل درباره هويت خويش نقش مذهب كمرنگ‌تر شده و يا به نوعي تحت تاثير عوامل تاثيرگذار فرهنگ وارداتي گرديده است.

اين موضوع در كشور ما هم به چشم مي‌خورد و آن هم نوعي سطحي‌نگري نسبت به مسائل مهمي‌همچون عاشورا و تفكر عاشورائي ميباشد و عمق و جان مسئله متاسفانه دچار نوعي فراموشي شده است. همگان اعتقاد بر اين يافته‌ايم كه فقط گريه بر شهيدان عاشورا و محرم در جهت محترم شمردن راه آنها كافي است و ياد كردن از آنها را فقط در اين دهه محرم خلاصه كرده‌ايم. آيا كساني كه با رشادت و شهادت خود اينگونه بر تاريخ جهان تاثير گذاشته‌اند فقط گريه مي‌خواهند يا اينكه ما بايد هدف اصلي قيام آنها را بررسي و تحليل كنيم؟ آيا اين گروه اندك فقط براي آب جنگيدند؟ مگر در سرزمين خويش آب، نان و موقعيت نداشتند؟ و يا اينكه اين گروه براي به دست آوردن قدرت چند روزه اينچنين به خاك و خون افتادند؟اگر چنين بود حتماً به حكمراني يك منطقه نائل مي‌شدند و ساكت و آرام در گوشه‌اي حكومت مي‌كردند. آري هم و غم اين گروه براي آب و نان و رسيدن به مسند حكومت نبود، بلكه ايشان با عمل خويش مكتب شيعه را براي هميشه بيمه كردند و چراغي افروختند كه هميشه زمان روشنگر راه انسانهاي واقعي باشد. آنها جمله اِن الحيات عقيده و الجهاد را به مفهوم كامل معني نمودند.

حال وظيفه ما آيا گريه كردن بر آنهاست يا الگو قرار دادن تك تك آن شهيدان؟ ما در زندگي روزمره خود تا چه حد از اين تفكر تبعيت مي‌كنيم؟ به مبارزه با استكبار و ظلم و ستم عليه ملتها چگونه فكر مي‌كنيم؟ با امر به معروف و نهي از منكر چه ديدگاهي داريم؟ براي ياري ستمديدگان چه فكري كرده‌ايم؟ آيا يار و ياور مظلومان جهان هستيم؟ در رابطه با اجراي اصول و فروع دين چه كرده‌ايم؟

اينها سوالاتي است كه بايد امروزه به آنها جواب داده و مقايسه‌اي با عملكرد خود و تفكرات شيعه داشته باشيم و از سوي ديگر هم جنبه‌هاي مثبت را از ياد نبرد.جامعه كنوني ما بعد از انقلاب اسلامي‌الگوي خود را بر اساس تفكرات شيعي و عاشورايي قرار داده است. مبارزه با كشورهاي غاصب و ستمگر و قدرتهاي زورگويي همچون آمريكا و اسرائيل در راه سياست‌هاي جمهوري اسلامي‌ايران قرار گرفته است. ايران امروز ديگر ايران زمان گذشته نيست كه با اخم كردن يك وزير خارجه آمريكايي خود را ببازد. امروز در سايه تفكر زندگي يعني عقيده و جهاد، كشورهايي همچون آمريكا با شكست مواجه شده‌اند و چنان افتضاحي بر آنها مستولي گرديده است كه جاي صحبت درباره آنها در اين مقاله نيست. امروزه ايران با حمايت از ستمديدگان و محرومان جهان چشم و چراغ و اميد محرومان كل جهان گرديده است. اين كشور با وجود تحريم‌هاي بين‌المللي از سوي كشورهاي مختلف توانسته است در عرصه‌هاي مختلف با پايداري و مقاومت و ابراز عقيده موفقيت‌هايي بدست آورد. روز به روز بر هزيمت و نابودي قدرتهاي جهان افزوده مي‌شود. در اين ميان در نظر بعضي‌ها ممكن است كه تنگناهايي نيز وجود داشته باشد. مثلاً بساط عيش و نوش و خوشگذراني و تجمل‌گرايي آنها به راه نباشد و يا مشكلاتي از قبيل گراني و تورم و مسائل روز كه ناشي از مشكل‌تراشي دشمنان نيز مي‌باشد بوجود آيد، ولي بايد به ياد داشته باشيم كه مبارزه هزينه مي‌خواهد و اگر تمام ملت بر اين مشكلاتِ مبارزه آگاهي داشته باشند بزودي به نتايج مطلوب خواهند رسيد.

ما به عنوان پيروان تفكر محرم و عاشورا امروز بايد با الهام گيري از حركت آن عزيزان در همه جنبه‌هاي زندگي خود بتوانيم به اهداف عاليه انساني و اسلامي‌نائل گرديم. با شجاعت و مبارزه در راه عقيده و جانبازي و شهادت در راه اعتقادات خويش، با دستگيري و حمايت از محرومين و ستمديدگان، با صبر و استقامت در راه مبارزه، انشاءالله آينده روشني در پيش روي ما خواهد بود.

http://www.nasimeharaz.com/

السلام اي وادي کرببلا
السلام اي سرزمين پر بلا
السلام اي جلوه گاه ذوالمنن
السلام اي کشته هاي بي کفن

کاش بوديم آن زمان کاري کنيم
از تو و طفلان تو ياري کنيم
کاش ما هم کربلايي مي شديم
در رکاب تو فدايي مي شديم
السلام عليک يا ابا عبدالله …

كربلا لبريز عطر ياس شد. . . .نوبت جانبازي عباس شد

ديباچه ي عشق و عاشقي باز شود
دلها همه آماده ي پرواز شود
با بوي محرم الحرام تو حسين
ايام عزا و غصه آغاز شود

نازم آن آموزگاري را که در يک نصف روز
دانش‌آموزان عالم را همه دانا کند
ابتدا قانون آزادي نويسد بر زمين
بعد از آن با خون هفتاد و دو تن امضا کند

دل را اگر از حسين بگيرم چه كنم
بي عشق حسين اگر بميرم چه كنم
فردا كه كسي را به كسي كاري نيست
دامان حسين اگر نگيرم چه كنم

گويند كه در روز قيامت علمدار شفاعت زهراست . . . علم فاطمه دست قلم عباس است.

السلام اي وادي کرببلا
السلام اي سرزمين پر بلا
السلام اي جلوه گاه ذوالمنن
السلام اي کشته هاي بي کفن

کاش بوديم آن زمان کاري کنيم
از تو و طفلان تو ياري کنيم
کاش ما هم کربلايي مي شديم
در رکاب تو فدايي مي شديم
السلام عليک يا ابا عبدالله …

كربلا لبريز عطر ياس شد. . . .نوبت جانبازي عباس شد

ديباچه ي عشق و عاشقي باز شود
دلها همه آماده ي پرواز شود
با بوي محرم الحرام تو حسين
ايام عزا و غصه آغاز شود

نازم آن آموزگاري را که در يک نصف روز
دانش‌آموزان عالم را همه دانا کند
ابتدا قانون آزادي نويسد بر زمين
بعد از آن با خون هفتاد و دو تن امضا کند

دل را اگر از حسين بگيرم چه كنم
بي عشق حسين اگر بميرم چه كنم
فردا كه كسي را به كسي كاري نيست
دامان حسين اگر نگيرم چه كنم

گويند كه در روز قيامت علمدار شفاعت زهراست . . . علم فاطمه دست قلم عباس است.

یک نوشیدنی لذت بخش و گوارا پس از صرف وعده افطار برای رفع عطش روزانه باشد که می‌توان به سادگی در خانه با طعم‌های مختلف آن را تهیه کرد. برای درست کردن چای سرد یا همان آیس تی روش های مختلفی وجود دارد که بهترین آن دم کردن چای سیاه و آنگاه گذراندن آن از صافی و گذاشتن آن در یخچال برای خنک شدن است، با این کار می‌توان به یک چای سرد سالم دست یافت به جای آنکه فرد از محصولات صنعتی و برندهای مختلف استفا …

ادامه مطلب ›
خواص خرما برای افطار
موضوع: فواید مواد غذایی
خواص خرما برای افطار
خرما یکی از خوراکی‌های جدانشدنی سفرهای افطار است اما دلیل آن چیست؟ به گفته کارشناسان تغذیه، خرما سرشار از انواع مواد معدنی ، ویتامین و فیبر است و مقدار اندکی چربی دارد. خرما در ماه مبارک رمضان به میزان فراوانی مصرف می شود، و همواره بر اهمیت خوردن چند خرما در اول افطار تأکید شده است. البته خرما باید در طول سال نیز خورده شود، تا فرد از فواید درمانی و پیشگیرانۀ آن برخوردار شود. خرما بهترین غذا هنگام افطاری است …

ادامه مطلب ›
چای مخصوص برای دل دردهای پس از افطار!
موضوع: آشپزی
چای مخصوص برای دل دردهای پس از افطار!
افراد روزه دار برای رفع نفخ پس از افطار می توانند چای مخصوصی را تهیه کنند و بنوشند. افطار زمان جمع شدن خانواده دور سفره برای خوردن غذاهای لذیذ پس از یک روز روزه داری است، بوی غذایی که در خانه پیچیده افراد را به تست کردن از همه انواع غذاهای لذیذ و چرب تحریک می کند که غالبا نیز با سرعت همراه است و پس از آن فرد سریعا احساس سیری ونفخ می کند. فرد پس از آن احساس سیری و نفخ می کند و زمان باقیمانده شب را باید با در …

ادامه مطلب ›
طرز تهیه نوشیدنی ویژه برای بعد از افطار
موضوع: آشپزی
طرز تهیه نوشیدنی ویژه برای بعد از افطار
نوشیدنی‌هایی که بعد از افطار میتواند آب بدن شما را به خوبی تامین کند. مواد لازم برای چای ترش: چای ترش خشک: نصف فنجان برگ نعنا: یک مشت آب:‌4 فنجان شربت نعنا: یک سوم تا سه چهارم فنجان مواد لازم برای لیموناد: آب لیمو ترش تازه: یک فنجان آب: 4 و نیم فنجان شربت نعنا: سه چهارم تا 1 فنجان مواد لازم برای سیروپ نعنا: شکر: یک و نیم فنجان آب: یک و نیم فنجان برگ نعنا: یک چهارم فنجان طرز تهیه: 1-چای ترش و برگ‌های خرد شده …

ادامه مطلب ›
خواص خرما برای سلامتی
موضوع: فواید مواد غذاییخواص خرما برای سلامتی

خرما یک میوه پربرکت است که به ویژه در طول ماه مبارک رمضان مصرف می شود. مصرف خرما نه تنها یک رسم در طول این ماه مبارک است، بلکه یک میوه زیبا و خوشمزه برای خوردن است. توصیه می شود افطار خود را با خوردن 2-3 خرما شروع کنید، خرما قند مورد نیاز بدن را فراهم می کند و به بازگرداندن قند خون بعد از روزه کمک می کند. یکی از شایع ترین علل سردرد یا سرگیجه در ماه رمضان قند خون پایین است، همین دلیل است که خوردن خرما در شرو …

طرز تهیه آش شله مشهدی
موضوع: آشپزی
طرز تهیه آش شله مشهدی
به دلیل مواد مغذی به کار رفته در آش شله مشهدی، این آش یکی از بهترین گزینه ها برای سفره افطارتان در ماه رمضان است. مواد لازم برای آش شله مشهدی : گوشت گوسفند : 500 گرم بلغور گندم : 1 لیوان برنج : ½ لیوان باقلا : ½ لیوان نخود : ½ لیوان لوبیا قرمز : ½ لیوان لوبیا سفید : ½ لیوان لوبیا چیتی : ½ لیوان خورشت قیمه آماده : 2 لیوان پیاز : 5 عدد روغن : 5 قاشق غذاخوری دارچین و نمک و فلفل : مقدار لازم طرز تهیه آش شله مشه …

ادامه مطلب ›
چگونه از افطار یک وعده غذایی کامل بسازیم
موضوع: تغذیه
چگونه از افطار یک وعده غذایی کامل بسازیم
با فرا رسیدن ماه رمضان، باید یاد بگیرید که چگونه یک وعده غذایی کاملا متعادل برای خودتان درست کنید. افطار یکی از مهمترین مسائلی است که باید به آن توجه داشته باشید. افطار متعادل و سالم، انرژی مورد نیاز بدن را بدون اضافه کردن کالری های غیر ضروری را فراهم می کند، بر خلاف یک افطار حجیم که اغلب می تواند باعث احساس ناراحتی در معده شود. در این مطلب چند راهنمایی برای مطمئن شدن از اینکه افطار شما متعادل و سالم باشد ب …
ادامه

اميرخاني، علي
«رمضان» در لغت از «رمضاء» به معناى شدت حرارت گرفته شده و به معناى سوزانيدن مى باشد. [1] چون در اين ماه گناهان انسان بخشيده مى شود، به اين ماه مبارك رمضان گفته اند.
پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) مى فرمايد: «انما سمى الرمضان لانه يرمض الذنوب; [2] ماه رمضان به اين نام خوانده شده است، زيرا گناهان را مى سوزاند.»
رمضان نام يكى از ماه هاى قمرى و تنها ماه قمرى است كه نامش در قرآن آمده است.
در اين ماه كتاب هاى آسمانى قرآن كريم، انجيل، تورات، صحف و زبور نازل شده است. [3]
اين ماه در روايات اسلامى ماه خدا و ميهمانى امت پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) خوانده شده و خداوند متعال از بندگان خود در اين ماه در نهايت كرامت و مهربانى پذيرايى مى كند; پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) مى فرمايد: «ماه رجب ماه خدا و ماه شعبان ماه من و ماه رمضان، ماه امت من است، [4] هر كس همه اين ماه را روزه بگيرد بر خدا واجب است كه همه گناهانش را ببخشد، بقيه عمرش را تضمين كند و او را از تشنگى و عطش دردناك روز قيامت امان دهد.» [5]
اين ماه، در ميان مسلمانان از احترام، اهميت و جايگاه ويژه اى برخوردار و ماه سلوك روحى آنان است و مؤمنان با مقدمه سازى و فراهم كردن زمينه هاى معنوى در ماه هاى رجب و شعبان هر سال خود را براى ورود به اين ماه شريف و پربركت آماده مى كنند، و با حلول اين ماه با شور و اشتياق و دادن اطعام و افطارى به نيازمندان، شب زنده دارى و عبادت، تلاوت قرآن، دعا، استغفار، دادن صدقه، روزه دارى و… روح و جان خود را از سرچشمه فيض الهى سيراب مى كنند.
فضائل ماه رمضان
گرچه ذكر تمام فضائل ماه مبارك رمضان از حوصله اين مقال خارج است; ولى پرداختن و ذكر برخى از فضائل آن از نظر قرآن و روايات اسلامى خالى از لطف نيست.
1. برترين ماه سال
ماه مبارك رمضان به جهت نزول قرآن كريم در آن و ويژگى هاى منحصرى كه دارد در ميان ماه هاى سال قمرى برترين است; قرآن كريم مى فرمايد: «ماه رمضان ماهى است كه قرآن براى هدايت انسان ها در آن نازل شده است.» [6]
پيامبر گرامى(صلى الله عليه وآله) درباره ماه رمضان مى فرمايد: «اى مردم! ماه خدا با بركت و رحمت و مغفرت به شما روى آورد، ماهى كه نزد خدا از همه ماه ها برتر و روزهايش بر همه روزها و شب هايش بر همه شب ها و ساعاتش بر همه ساعات برتر است، ماهى است كه شما در آن به ميهمانى خدا دعوت شده و مورد لطف او قرار گرفته ايد، نفس هاى شما در آن تسبيح و خوابتان در آن عبادات، عملتان در آن مقبول و دعايتان در آن مستجاب است…. بهترين ساعاتى است كه خداوند به بندگانش نظر رحمت مى كند… .» [7]
2. نزول كتب آسمانى در اين ماه
تمام كتب بزرگ آسمانى مانند: قرآن كريم، تورات، انجيل، زبور، صحف در اين ماه نازل شده است. حضرت امام صادق(عليه السلام) مى فرمايد: «كل قرآن كريم در ماه رمضان به بيت المعمور نازل شد، سپس در مدت بيست سال بر پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) و صحف ابراهيم در شب اول ماه رمضان و تورات در روز ششم ماه رمضان، انجيل در روز سيزدهم ماه رمضان و زبور در روز هيجدهم ماه رمضان نازل شد.» [8]
3. توفيق روزه
در ماه رمضان خداوند متعال توفيق روزه دارى را به بندگانش داده است; «پس هر كه ماه [رمضان] را درك كرد، بايد روزه بگيرد.» [9]
انسان افزون بر جنبه مادى و جسمى، داراى بُعد معنوى و روحى هم هست و هر كدام در رسيدن به كمال مطلوب خود، برنامه هاى ويژه را نياز دارند، يكى از برنامه ها براى تقويت و رشد بُعد معنوى، تقوا و پرهيزگارى است; يعنى اگر انسان بخواهد خودش را از جنبه معنوى رشد و پرورش دهد و به طهارت و كمال مطلوب برسد، بايد هواى نفس خود را مهار كند و موانع رشد را يكى پس از ديگرى بر دارد و خود را سرگرم لذت ها و شهوات جسمى نكند. يكى از اعمالى كه در اين راستا مؤثر و مفيد است روزه دارى است، قرآن كريم مى فرمايد: «… اى افرادى كه ايمان آورده ايد! روز بر شما نوشته شد، همان گونه كه بر پيشينيان از شما نوشته شده، تا پرهيزگار شويد.» [10]
برخى از فوايد و فضائل روزه:
الف. تقويت تقوا، پرهيزگارى و اخلاص; [11]
امام صادق(عليه السلام) مى فرمايد: خداوند متعال فرموده: «روزه از من است و پاداش آن را من مى دهم.» [12]
حضرت فاطمه(عليها السلام) مى فرمايد: «خداوند روزه را براى استوارى اخلاص، واجب فرمود.» [13]
ب. مانع عذاب هاى دنيوى و اخروى:
امام على(عليه السلام) مى فرمايد: «روزه روده را باريك مى كند گوشت را مى ريزد و از گرماى سوزان دوزخ دور مى گرداند.» [14]
پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) مى فرمايد: «روزه سپرى در برابر آتش است.» [15]
ج. آرامش روان و جسم:
روزه دارى روح و روان و قلب و دل و نيز جسم را آرامش داده و باعث سلامتى روح و تندرستى جسم مى شود.
پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) مى فرمايد: «روزه بگيريد تا سالم بمانيد.»
باز مى فرمايد: «معده خانه تمام دردها و امساك [روزه] بالاترين داروهاست.» [16]
حضرت امام باقر(عليه السلام) مى فرمايد: «روزه و حج آرام بخش دلهاست.» [17]
حضرت على(عليه السلام) مى فرمايد: «خداوند بندگان مؤمن خود را به وسيله نمازها و زكات و حديث در روزه دارى روزه هاى واجب [رمضان] براى آرام كردن اعضا و جوارح آنان، خشوع ديدگانش و فروتنى جان هايشان و خضوع دلهايشان حفظ مى كنند.» [18]
امروزه در علم پزشكى و از نظر بهداشت و تندرستى نيز در جاى خود ثابت شده كه روزه دارى تأثيرهاى فراوانى بر آرامش روح و روان و سلامتى جسم و بدن دارد، دفع چربى هاى مزاحم، تنظيم فشار، قند خون، و… نمونه آن است. [19]
د. مانع نفوذ شيطان:
امام على(عليه السلام) به پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) عرض كرد: يا رسول الله! چه چيزى شيطان را از ما دور مى كند؟ پيامبرگرامى(صلى الله عليه وآله) فرمود: روزه چهره او را سياه مى كند و صدقه پشت او را مى شكند.» [20]
بنابراين، روزه مانع نفوذ شيطان هاى جنى و انسى شده و وسوسه هاى آنان را خنثى مى كند.
هـ . مساوات بين غنى و فقير:
انسان روزه دار در هنگام گرسنگى و تشنگى، فقرا و بينوايان را ياد مى كند و در نتيجه به كمك آن ها مى شتابد. حضرت امام حسن عسگرى(عليه السلام) درباره علت وجوب روزه مى فرمايد: «تا توانگر درد گرسنگى را بچشد و در نتيجه به نيازمند كمك كند.» [21]
و. احياء فضائل اخلاقى
حضرت امام رضا(عليه السلام) درباره علت وجوب روزه مى فرمايد: «تا مردم رنج گرسنگى و تشنگى را بچشند و به نيازمندى خود در آخرت پى ببرند و روزه دار بر اثر گرسنگى و تشنگى خاشع، متواضع و فروتن، مأجور، طالب رضا و ثواب خدا و عارف و صابر باشد و بدين سبب مستحق ثواب شود،… روزه موجب خوددارى از شهوات است، نيز تا روزه در دنيا نصيحت گر آنان باشد و ايشان را در راه انجام تكاليفشان رام و ورزيده كند و راهنماى آنان در رسيدن به اجر باشد و به اندازه سختى، تشنگى و گرسنگى كه نيازمندان و مستمندان در دنيا مى چشند پى ببرند و در نتيجه، حقوقى كه خداوند در دارايى هايشان واجب فرموده است، به ايشان بپردازند… .» [22]
و… .
4. وجود شب قدر در اين ماه
شب قدر از شب هايى كه برتر از هزار ماه است و فرشتگان در اين شب به اذن خدا فرود مى آيند و جميع مقدرات بندگان را در طول سال تعيين مى كنند [23] و وجود اين شب در اين ماه مبارك نعمت و موهبتى الهى بر امت پيامبر گرامى اسلام(صلى الله عليه وآله) است و مقدرات يك سال انسان ها (حيات، مرگ، رزق و…) براساس لياقت ها و زمينه هايى كه خود آنها به وجود آورده اند تعيين مى شود و انسان در چنين شبى با تفكر و تدبر مى تواند به خود آيد و اعمال يك سال خود را ارزيابى كند و با فراهم آوردن زمينه مناسب بهترين سرنوشت را براى خود رقم زند. [24]
حضرت امام صادق(عليه السلام) مى فرمايد: «تقدير مقدرات در شب نوزدهم و تحكيم آن در شب بيست و يكم و امضاء آن در شب بيست و سوم است.» [25]
5. بهار قرآن
نظر به اين كه قرآن كريم در ماه مبارك رمضان نازل شده و تلاوت آيات آن در اين ماه فضيلت بسيارى دارد، در روايات اسلامى، از ماه رمضان به عنوان بهار قرآن ياد شده است; چنان كه حضرت امام باقر(عليه السلام)مى فرمايد: «هر چيزى بهارى دارد و بهار قرآن ماه رمضان است.» [26]
يك نكته!
بديهى است فضائل و ثواب هايى كه براى ماه مبارك رمضان و روزه دارى ذكر شده و به برخى از آن ها اشاره شد، از آنِ كسانى است كه حقيقت آن را درك كنند و به محتواى آن عمل و در گفتار و كردار به كار گيرند و به آن ها جامه عمل بپوشانند. چنان در روايات اسلامى براى روزه دارى آدابى ذكر شده و كسانى كه صرفاً تلاوت قرآن مى كنند، ولى به آيات و احكام آن عمل نمى كنند و يا آن كه از روزه دارى تنها رنج گرسنگى و تشنگى را مى كشند و بوسيله گناه، تأثير روزه را از بين مى برند و ماه مبارك رمضان و فضاى معنوى آن تأثيرى بر اشخاصى بر جاى نمى گذارد، مورد نكوهش قرار گرفته اند.
چنان كه پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) به زنى كه با زبان روزه كنيز خود را دشنام مى داد فرمود: چگونه روزه دارى و حال آن كه كنيزت را دشنام مى دهى؟! روزه فقط خوددارى از خوردن و آشاميدن نيست، بلكه خداوند آن را علاوه بر اين دو، مانع كارها و سخنان زشت كه روزه را بى اثر مى كنند قرار داده است، چه اندكند روزه داران و چه بسيارند كسانى كه گرسنگى مى كشند.» [27]
حضرت امام سجاد(عليه السلام) در دعاى حلول ماه رمضان به درگاه خداوند عرض مى كند: به وسيله روزه اين ماه ياريمان ده تا اندام هاى خود را از معاصى تو نگه داريم و آن ها را به كارهايى گيريم كه خشنودى تو را فراهم آورد، تا با گوش هايمان سخنان بيهوده نشنويم و با چشمانمان به دين لهو و لعب نشتابيم و تا دستمانمان را به سوى حرام نگشاييم و با پاهايمان به سوى آن چه منع شده ره نسپاريم و تا شكمهايمان جز آن چه را تو حلال كرده اى در خود جاى ندهد و زبان هايمان جز به آن چه تو خبر داده اى و بيان فرموده اى گويا نشود… .» [28]
بنابراين، در ماه مبارك بايد تمام اعضا و جوارح را از حرام دور نگه داشت و با اخلاص، توكل و توسل از اهل بيت(عليهم السلام) و عمل به دستورها و احكام قرآن كريم و دورى از گناهان، انجام توبه نصوح و واقعى، عبادت، شب زنده دارى، درك فضيلت شب قدر و… فضيلت ماه مبارك رمضان را درك كرد و از آن در راستاى رسيدن به كمال حركت كرد و بايد در اين ماه به گونه اى خودسازى كرد كه با اتمام ماه مبارك تأثير و فوايد آن در روح و جان افراد باقى باشد و اثر آن تا ماه رمضان آينده سال بعد ماندگار باشد. [29]
پى‏نوشتها: